|
Dobór śpiewów w liturgii |
ŚPIEWY LITURGICZNE Pieśni śpiewane podczas liturgii powinny: być zgodne z jej duchem pod względem słów i muzyki; najlepiej jeśli będą pochodziły z zatwierdzonych przez Kościół śpiewników (np. „Śpiewnik liturgiczny” wyd. KUL, „Śpiewnik kościelny” J. Siedleckiego, „Exsultate Deo”, „Niepojęta Trójco”). pasować do danego obrzędu i okresu liturgicznego; zrozumiałe jest, że nie powinno się śpiewać „Jeden chleb” na rozesłanie czy kolęd po okresie Narodzenia Pańskiego (który trwa do Niedzieli Chrztu Pańskiego włącznie - nie, jak to się stosuje, do Święta Ofiarowania Pańskiego: 2.II) tekstów części stałych czy przepisanych nie wolno zmieniać stosując np. pieśń zamiast psalmu czy inny śpiew zamiast Sanctus. Śpiewy wykonywane podczas liturgii Mszy Świętej można podzielić na trzy grupy: - Stanowiące odpowiedź na wezwania kapłana (są to śpiewy najważniejsze)
- Będące obrzędem samym w sobie np. Gloria, psalm responsoryjny, Alleluja i werset przed Ewangelią, Święty, aklamacja po przeistoczeniu, Modlitwa Pańska, uwielbienie po Komunii św. (por. OWMR 37a)
- psalm responsoryjny
- stanowi integralną część liturgii Słowa
- jego celem jest, by wierni przyswoili sobie treść czytania
- sprzyja medytacji nad Słowem Bożem (por. OWMR 61)
- powinien być śpiewany z ambony przez psałterzystę (kantora); w uzasadnionym wypadku wykonuje go chór, schola, ewentualnie organista
- śpiew na uwielbienie
- rozpoczyna się po zakończeniu Komunii św. i puryfikacji (jeśli nie dokonuje się jej po Mszy św.)
- nie należy zaniedbywać cichej modlitwy
- nie jest to pieśń adoracyjna o Najśw. Sakr., nie jest to też śpiew procesyjny
- Gloria, Święty, Modlitwa Pańska, Baranku Boży
- należy unikać formy koncertowej i melodii nieznanych wiernym
- „Ponieważ obecnie coraz częściej gromadzą się wierni różnych narodowości, wypada, aby potrafili razem śpiewać w języku łacińskim przynajmniej niektóre stałe części Mszy świętej” (OWMR 41)
- Towarzyszące obrzędom i czynnościom liturgicznym (OWMR 37b)
- śpiew na wejście
- jest pierwszą modlitwą Ludu Bożego podczas liturgii; rozpoczyna akcje liturgiczną
- jednoczy zgromadzonych we wspólnocie wiary, na modlitwie
- wprowadza w tajemnicę dnia nawiązując do przeżywanego obchodu czy okresu liturgicznego (OWMR 47)
- towarzyszy procesji na wejście
- powinien być znany wszystkim uczestnikom liturgii
- wyjątkowo ze względu na treść, która nie powinna być przerwana, może trwać dłużej niż do zakończenia procesji (ucałowanie ołtarza), ewentualnie do zakończenia okadzenia
- aklamacja przed Ewangelią
- stanowi samodzielny obrzęd, przez który zgromadzenie przyjmuje i pozdrawia Pana mającego doń przemawiać oraz śpiewem wyznaje wiarę (OWMR 62)
- należy do chóru, scholi czy zespołu. Nie powinna być śpiewana z ambonki.
- towarzyszy procesji na Ewangelię
- aklamacja przed Ewangelią powinna być śpiewana; jeśli się jej nie śpiewa, można ją opuścić.
- śpiew na przygotowanie darów
- powinien trwać przynajmniej do złożenia darów na ołtarzu
- ma wzywać wiernych do przejścia od Słowa Bożego do Liturgii Ofiary, do wyrażenia czynem zasłyszanego słowa
- może wyrażać dziękczynienie za owoce ziemi i pracy rąk ludzkich, które zostaną przemienione w Ciało i Krew Pańską
- śpiew „Baranku Boży”
- towarzyszy łamaniu chleba oraz formowaniu się procesji na Komunię
- można go więc powtórzyć więcej niż trzy razy pamiętając, że na końcu śpiewa się: „Obdarz nas pokojem"
- śpiew na komunię św.
- jest śpiewem procesyjnym, towarzyszy procesji na Komunię św.
- zaczyna się z chwilą przyjęcia Komunii przez celebransa, kończy się przed obmyciem naczyń (por. OWMR 86)
- jest wyrazem jedności wiernych przyjmujących Komunię św.
- stanowi obraz radości wewnętrznej
- jeśli nie ma śpiewu na Komunię, można recytować antyfonę; czyni to lektor albo kapłan.
- Śpiew na wyjście
- nie należy do liturgii i nie ma specjalnych norm dotyczących tego śpiewu
- może to być piosenka religijna.
» PSAŁTERZYSTA - Należy doń wykonanie psalmu; w szczególnych wypadkach może wykonywać śpiew przed Ewangelią (OWMR 62-64).
- Funkcję sprawuje z ambonki - chyba, że wykonuje śpiew przed Ewangelią i jest procesja na Ewangelię. W tym ostatnim przypadku śpiewa z miejsca przeznaczonego dla scholi czy komentatorki.
- Podchodzi do ambonki po skończeniu czytania przez lektora, mijając się robią wspólnie skłon w stronę celebransa.
- Jeśli jest więcej psalmów (np. nabożeństwo Słowa Bożego czy Wigilia Paschalna), należy je powierzyć kilku psałterzystom. Kilku psałterzystów może też wykonywać jeden psalm - tak jednak, by treść była zrozumiała.
- Jeśli kantor wykonuje i psalm i Alleluja a są 2 czytania, to nie stoi przy ambonce, lecz wraca na swoje miejsce w sposób zgodny z p. 3.
- Zamiast własnego psalmu i śpiewu przed Ewangelią (jeśli są śpiewane) można wykonać inne, prostsze, podane w lekcjonarzu (WL 89-90, OWMR 61)
- Werset przed Ewangelią można opuścić, jeśli nie jest śpiewany (OWMR 63c). Odnowione OWMR nie przewiduje „odmawiania” Alleluja.
- Należy zawsze odśpiewać wszystkie zwrotki psalmu przewidzianego na dany dzień w lekcjonarzu czy z psalmodii dodatkowej. Opuszczanie zwrotek jest tym samym co opuszczanie jakichś fragmentów z lekcji czy z Ewangelii - jest niedopuszczalne!
- Psalm i śpiew przed Ewangelią może odśpiewać też organista, jeśli nie ma innych odpowiednich osób.
» KANTOR - Kieruje śpiewem, prowadzi scholę, chór, zespół. (OWMR 104)
- Jeśli nie ma innych odpowiednich osób wykonuje psalm i śpiew przed Ewangelią.
- Czuwa nad doborem pieśni. Na liturgii winno się używać tylko pieśni zatwierdzonych przez kompetentną władzę kościelną.
» SCHOLA, CHÓR, ZESPÓŁ - Zajmuje takie miejsce, by pokazać, że jest częścią zgromadzonej wspólnoty i że spełnia specjalną funkcję.
- Nie mają wykonywać koncertów ale pomagać w śpiewie, sprawić, by wierni jak najliczniej włączali się w śpiew.
Wybrana literatura: - Ogólne Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego (OWMR), wyd. 3, 2002
- Wprowadzenie teologiczno-pastoralne do Lekcjonarza Mszalnego (WL)
- Św. Kongregacja Obrzędów, Instrukcja Musicam sacram
- Instrukcja Episkopatu Polski o muzyce liturgicznej po Soborze Watykańskim II
(na podstawie www.maciejowka.k.pl)
|
|
Komentarze |
Brak komentarzy.
|
|
Dodaj komentarz |
Zaloguj się, żeby móc dodawać komentarze.
|
|
Oceny |
Dodawanie ocen dostępne tylko dla zalogowanych Użytkowników.
Proszę się zalogować lub zarejestrować, żeby móc dodawać oceny.
Brak ocen.
|
|
|
Logowanie |
Nie jesteś jeszcze naszym Użytkownikiem? Kilknij TUTAJ żeby się zarejestrować.
Zapomniane hasło? Wyślemy nowe, kliknij TUTAJ.
|
|
|